АҚШ Катта Муҳри(АҚШ герби)да бошқа давлатларнинг гербларидан фарқли
ўлароқ икки томони мавжуд
АҚШ Катта Муҳрининг олд томонида АҚШ рамзларидан бири оқ
сочли бургут (белоголовый орлан) бир панжасида
уруш рамзи бўлган ўн учта найза, иккинчи панжасида тинчлик рамзи бўлган
зайтун новдалари ўн учта япроқ ва ўн учта зайтун тасвирланган. Бу рамзлар АҚШ “тинчлик хоҳлайди, аммо ҳар
доим урушга тайёр”.
Бургутнинг боши зайтун новдалари томонга қараб
турибди, бу АҚШ доимо тинчликни хохлашинини билдиради.
Бургут бўйнида ўн учта қизил ва оқ рангли тасма унинг
юқорисида горизантал кўк тасмадан иборат гералдик қалқон тасвирланган (бу АҚШ
байроғининг рангларидир).
Бургут тумшуғида ўралган қоғозда АҚШ шиори ёзилган. "E Pluribus Unum"
(“кўпчилик ичида ягона”).
Бургут боши устида олти қиррали юлдуз ичида кўк
булутда ўн учта юлдуз тасвирланган.
АҚШ Катта Муҳрининг орқа томонида ўн уч қатордан ибоарат қурулиши тугалланмаган
пирамида ва унинг устида учбурчак ичида кўз тасвирланган. Пирамидада рим
рақамлари билан АҚШ ташкил топган сана ёзилган. MDCCLXXVI (1776 йил).Пирамида
тепасида "Annuit Cœptis" (“Бизнинг ишимиз омадли”). Пирамида остида
ўралган қоғозда яна бир АҚШ шиори "Novus Ordo Seclorum" (“Янги давр
тартиби”) ёзилган.
Катта Муҳрида тасвирланган рамзларнинг ўн учта эканлиги бу
тасодифий ҳолат эмас. Айнан ўн учта штат (Вирджиния, Делавэр, Джорджия,
Коннектикут, Массачусетс, Мэриленд, Нью-Гэмпшир, Нью-Йорк, Нью-Джерси,
Пенсильвания, Род-Айленд, Шимолий Каролина и Жанубий Каролина) дастлаб, АҚШ
давлатини ташкил қилган.
АҚШ Катта Муҳрининг олд томони АҚШ герби сифатида
фойдаланилади. Масалан, АҚШ паспорти муқовасида.
АҚШ Катта Муҳрининг яратилиш тарихи
1776 йил 4 июлда
Шимолий Америка ўн учта штати тантанали
равишда Буюк Бртаниядан мустақил эканлигини эълон қилди. Ўша куннинг ўзида
мустақил давлат ҳукумати Континентал Конгресс миллий тимсоллар ва рамзлар
яратиш бўйича қўмита тузади. Мазкур қўмита таркибига АҚШ Мустақиллик
Декларациясининг бешта муаллифларидани
Бенджамин Франклин, Томас Джефферсон ва Джон Адамслар киради.
Олти йил ичида қўмита
уч марта ўзгаради. 1782 йилда Континентал Конгресс АҚШ тисолини яратиш
вазифасини Конгресс Котиби Чарльз Томсонга топширади. Чарльз
Томсон учала қўмитани ҳам ўрганиб чиқиб ўзининг ғояларини қўшади.
1782 йил 20 июнда
Чарльз Томсон мамлакатнинг Катта Муҳри бўйича ўзининг фикрлари билан Конгрессга
мурлжаат қилади. Айнан ўша куни Чарльз Томсоннинг таклифи Конгресс томонидан
қабул қилинади.
АҚШ Катта Муҳри биринчи
марта Чарльз Томсон томонидан 1782 йил 16 сентябрда Джордж Вашингтоннинг
маҳбусларни алмашиш музокарасидаги ҳужжатни тасдиқлашда фойдаланган. Чарльз
Томсон Конгресс Котиби бўлганлиги учун АҚШ Катта Муҳрини Федерал ҳукумат тузилгунгача сақловчи вазифасини бажарган. 1789 йил 24 июлда АҚШнинг биринчи
Президенти Джордж Вашингтоннинг илтимосига кўра Чарльз Томсон АҚШ Катта Муҳрини
Ташқи ишлар вазирлиги (Давлат Департаменти)га топширади.
![]() |
Биринчи Муҳр босилган ҳужжат |
АҚШ Тимсоли доллар банкнотларида
1935 йилдан бошлаб АҚШ Катта Муҳрининг ҳар иккала томони бир долларлик
банкнотларда босиб чиқарилди. Мазкур
қарор ўша вақтдаги вазир, бўлажак вице-президент Генри Уоллес таклифига биноан
АҚШнинг 32-президенти Франклин Делано Рузвельт томонидан қабул қилинди. Рузвельт
“Янги Йўл” деб номланган сиёсат юритди ва
АҚШ Катта Муҳридаги "Novus Ordo Seclorum" (“Янги давр тартиби”) шиорига амал қилди.
Мазкур Катта Муҳридан йилига икки мингдан уч минг
мартагача фойдаланилади.